Coraz więcej polskich miast, od Wielkopolski aż po Mazowsze, dołącza do ogólnopolskiej zbiórki zużytego oleju spożywczego, udostępniając mieszkańcom Olejomaty. Dzięki nim olej po smażeniu czy sardynkach z puszki, który zwykle trafia do kosza lub kanalizacji, może zostać przetworzony na ekologiczne paliwa, detergenty czy biodegradowalne tworzywa. Teraz Olejomaty pojawiają się także w kolejnych miejscowościach aglomeracji warszawskiej: Izabelinie, Kobyłce, Józefowie i Grodzisku Mazowieckim. Czy Warszawiacy, znani z aktywnego udziału w proekologicznych inicjatywach, zyskają kolejne narzędzie, które ułatwi im dbanie o środowisko?
Po co zbierać zużyty olej?
Zużyty olej kuchenny to jeden z tych odpadów, które powstają w każdym domu, ale rzadko wiemy, co z nim zrobić. Wylany do kanalizacji powoduje zatory i awarie, a przedostając się do środowiska – szkodzi glebom i wodom. Tymczasem ten sam olej może być cennym surowcem: po przetworzeniu służy do produkcji biodiesla, detergentów czy świec.
– Zużyty olej spożywczy to poważne obciążenie dla kanalizacji – prowadzi do zatorów, awarii i wysokich kosztów naprawy sieci. W Londynie kilka lat temu konieczne było usunięcie ponad 100-tonowej bryły tłuszczu, tzw. fatberga, co pochłonęło setki tysięcy funtów. To scenariusz, którego chcemy uniknąć w Polsce. Dlatego tak ważne jest, by traktować olej nie jako odpad, lecz jako surowiec, który można zagospodarować w bezpieczny i użyteczny sposób – mówi Małgorzata Rdest, inicjatorka projektu Olejomaty.
Czym są Olejomaty i jak działają?
Olejomaty to nowoczesne, samoobsługowe urządzenia, które pozwalają mieszkańcom w prosty sposób oddać zużyty olej spożywczy – ten sam, który zazwyczaj trafia do kosza lub, niestety, do zlewu czy toalety. Urządzenia przypominają automaty znane z przestrzeni miejskiej, ale zamiast napojów czy przekąsek wydają specjalne butelki do zbiórki oleju.
Obsługa jest intuicyjna:
- Zarejestruj się w darmowej aplikacji Olejomaty (iOS, Android).
- Pobierz pustą butelkę – wielokrotnego użytku, wykonaną z ekologicznego materiału i odporną na wysoką temperaturę.
- Zbieraj w niej olej w domu – średnio butelkę napełnia się w półtora miesiąca.
- Oddaj pełną butelkę – drzwiczki Olejomatu otworzą się automatycznie po zeskanowaniu kodu QR.
- Odbierz nową butelkę i punkty w aplikacji, które można wymieniać na nagrody, m.in. sadzonki drzew w ramach akcji „Olej zdasz, drzewko masz!”.
Zużyty olej zebrany w Olejomatach jest regularnie odbierany i przetwarzany. Po odpowiednim oczyszczeniu, może być wykorzystywany do produkcji biopaliw, kosmetyków, środków czystości oraz biodegradowalnych tworzyw sztucznych.
Gdzie znajdziemy Olejomaty pod Warszawą?
Jednocześnie młodzi doskonale wiedzą, że codzienność ma swoje ograniczenia. Wielu dopiero zaczyna karierę zawodową, mieszka w wynajmowanym mieszkaniu i żyje z ograniczonym budżetem. Dlatego, choć niemal jednogłośnie popierają rozwój odnawialnych źródeł energii czy transformację klimatyczną, nie zawsze są gotowi płacić więcej za rachunki czy droższe produkty ekologiczne.
– Młodzi są gotowi angażować się w działania proekologiczne, ale oczekują, że będą one miały sens i realny wpływ. Jeśli widzą efekt swoich wyborów, potrafią działać z ogromną determinacją. Ekologia nie może być jedynie listą zakazów – powinna dawać poczucie sprawczości – zaznacza Małgorzata Rdest, inicjatorka projektu Olejomaty.
Gdzie znajdziemy Olejomaty pod Warszawą?
Na Mazowszu powstaje coraz gęstsza sieć urządzeń. Najnowsze lokalizacje to:
- Izabelin – ul. Matejki 21
- Kobyłka – ul. Władysława Łokietka (PSZOK)
- Józefów – ul. Jarosławska 33 (PSZOK)
- Grodzisk Mazowiecki – przy Targowisku Miejskim, obok Pływalni „Wodnik 2000” i stacji WKD. Uroczyste uruchomienie Olejomatu odbyło się we wtorek 30 września.
To kolejne punkty, które dołączają do wcześniej uruchomionych w Michałowicach, Raszynie, Sochaczewie, Błoniu i Halinowie. Z każdym miesiącem mapa Olejomatów coraz wyraźniej otacza Warszawę.
Co dalej?
Uruchomienie Olejomatów w podwarszawskich gminach to część szerszej strategii rozwoju ogólnopolskiego systemu zbiórki UCO. Aktualnie w całej Polsce działa już niemal 100 Olejomatów.
Gminy, które decydują się na wprowadzenie Olejomatów, zyskują:
- mniej awarii kanalizacji i niższe koszty eksploatacyjne,
- czystsze środowisko dzięki ograniczeniu zanieczyszczeń wód gruntowych i gleby,
- większe zaangażowanie mieszkańców w recykling – zgodnie ze standardami obowiązującymi w wielu krajach Europy.
– To dopiero początek. Liczymy, że mieszkańcy chętnie zaangażują się w projekt, a w przyszłości Olejomaty pojawią się w kolejnych miastach – także w samej Warszawie. Chcemy, aby stały się częścią nowoczesnego i ekologicznego systemu gospodarowania odpadami – podsumowuje Małgorzata Rdest.
Co możesz zrobić w swojej okolicy?
Olejomaty rozwijają się coraz szybciej, ale każdy mieszkaniec ma wpływ na to, aby pojawiły się również w jego miejscowości. Wystarczy sięgnąć po gotowe narzędzie – przygotowane pismo do władz samorządowych, dostępne na stronie olejomaty.pl.
To prosta inicjatywa, dzięki której każdy z nas może przyczynić się do poprawy lokalnej gospodarki odpadami, ochrony środowiska i rozwoju nowoczesnych rozwiązań w swoim otoczeniu.
O tym, czy Olejomat stanie się częścią warszawskiego krajobrazu, zadecydują nie tylko lokalne władze, ale i mieszkańcy. Tymczasem społeczność Izabelina, Kobyłki, Józefowa i Grodziska Mazowieckiego już dziś korzysta z bezpłatnych Olejomatów i butelek, które ułatwiają zbiórkę zużytego oleju i pozwalają łączyć codzienne obowiązki z troską o środowisko.
Materiał przygotowany przez Agencję Good One PR dla EMKA S.A.
